سوردین یک ابزار جانبی در سازهای بادی برنجی است. در فارسی عموماً سوردین و گاه عبارت صداخفه‌کن برای آن استفاده می‌شود. در زبان انگلیسی نیز معمولاً اصطلاح mute برای این ابزار بکار می‌رود. اما با اینکه این واژه بیشتر به کاهش صدای ساز نظر دارد، سوردین، بسته به نوع آن، رنگ صوتی (شیوِش) ساز را نیز تغییر می‌دهد و صرفاً ابزاری برای کاهش حجم صوتی ساز نیست. از آغاز قرن بیستم به این سو، استفاده از سوردین در قطعات موسیقی کلاسیک غرب نیز معمول شد. در این خصوص گوستاو مآلر، ایگور استراوینسکی و پل هیندمیت از پیشگامان بوده‌اند. اما سوردین در موسیقی جَز، همواره کاربرد بیشتر و معنادارتری داشته است. سوردین علاوه بر کاربردها و نقش‌های پیش‌گفته، در همراهی نوازنده با دیگر سازها، به ویژه در گروه‌های کوچک، می‌تواند موثر باشد. از این نظر که با نحیف‌شدن و شفاف‌تر شدن صدای ساز در کنار کاهش حجم صدای آن، نوازنده‌ها صدای ساز همدیگر را بهتر می‌شنوند. بر همین اساس در همراهی ترومپت با یک خواننده نیز، اجرا برای نوازندگان و شنوندگان قابل فهم‌تر می‌شود.
سوردین معمولاً به کمک چوب پنبه به فلز داخل ساز گیر می‌کند. بنابراین برای اینکه ریسکِ افتادن آن پایین بیاید بهتر است قبل از نصب، مقداری نواخته شود تا فضای داخل ساز مرطوب شود و چوب پنبه بهتر به سطح فلز بچسبد. در غیر اینصورت می‌توان خودِ تکه‌های چوب پنبه را قبل از نصب اندکی با انگشت خیس یا با دمیدن نفس گرم، مرطوب کرد.
نوآموزان معمولاً کنجکاوند تا ساز زدن با سوردین را نیز تجربه کنند. در این خصوص لازم است تا با معلم مشورت کنند تا بر اساس نیاز یا علاقه و سلیقه، سوردین مناسبی تهیه شود.
تمام سوردین‌ها حجم صدای ساز را کم میکنند چرا که به هر حال مسیر خروج هوا را محدود میکنند. سوردین‌ها انواع مختلف و متنوعی دارند. حجم صوتی و رنگ صوتی هر سوردین به شکل و ماده‌ی سازنده‌‌ی آن بستگی دارد. رایج‌ترین سوردین‌ها را می‌توان در پنج نوع تقسیم‌بندی کرد:
۱- Straight: شکل این نوع سوردین بصورت قیفی مخروطی و کاجی شکل است و صدایی تودماغی اما نافذ و روشن تولید می‌کند. با سه تکه چوب پنبه که در دهانه‌ی آن چسبیده به داخل ساز گیر داده می‌شود. جنس آن ورق آلومینیوم است اما گاه کف آن را از مس نیز می‌سازند. استفاده از این نوع سوردین در موسیقی بلوز معمول است. همچنین به ندرت نوع مقوایی آن نیز وجود دارد که صدای ناشی از آن تودماغی‌تر است.
Straight-Mute
۲- Cup: این نوع سوردین مقوایی است و با سه تکه چوب پنبه که در دهانه‌ی آن چسبیده به داخل ساز گیر داده می‌شود. صدایی کر شده، خفه و در عین حال نرم تولید می‌کند. این نوع سوردین به لحاظ ساختار مشابه سوردین Straight است که در کف آن یک بخش فنجانی شکل که داخل فنجان، رو به ساز است تعبیه شده. این فنجان در حقیقت با برگرداندن صوت خروجی از ساز یک مرتبه‌ی دیگر صدا را خفه‌تر می‌کند که جنس مقوایی آن نیز نرم‌تر بودن آن را مضاعف می‌کند.
cup mute
cup mute
۳- Harmon: از ورق آلومینیومی ساخته می‌شود و دوتکه است. صدای این نوع سوردین نیز تودماغی است اما فلزی، زنگدارتر و تیزتر است. سوردین هارمون از دو بخش تشکیل می‌شود. بخش اصلی که تنه‌ای استوانه ای است و از قسمت دهانه به داخل ساز نصب می‌شود و قسمت دوم یک استوانه‌ی قیفی‌شکل است که از قسمت کف، داخل تنه‌ی اصلی جاگذاری می‌شود و متحرک است. بیشترین کاربرد این نوع سوردین در موسیقی جز است. این سوردین به wow-wow یا wah-wah نیز معروف است چون نوازنده با دست چپ و باتغییر میزان تورفتگی محور، میزان هوای خروجی را دستکاری و در نوانس ساز تغییر ایجاد می‌کند که صدایی شبیه به واو-واو ایجاد می‌کند. چوب پنبه‌ی دهانه‌ی این نوع سوردین یک تکه است و تمام دهانه را پوشش می‌دهد. دیزی گیلسپی (Dizzy Gillespie) از این نوع سوردین خیلی استفاده می‌کرد. همینطور مایلز دیویس (Miles Davis) منتها دیویس همواره بدون محور از آن استفاده می‌کرد. یعنی محور را بطور کامل از سوردین جدا می‌کرد و می‌نواخت. اگر در قطعه‌ای آهنگساز خواسته باشد تا از سوردین هارمون استفاده شود مشخص می‌کند که کدام بخش‌ها با محور و کدام‌ها بدون آن اجرا شود.
۴- Plunger: این نوع سوردین لاستیکی و به شکل پمپ حمام است. به ساز نصب نمی‌شود و نوازنده آن را در دست چپ خود می‌گیرد. بنابراین با این نوع سوردین نیز صدای واو-واو می‌تواند ایجاد شود. این سوردین صدای نرمی ایجاد می‌کند و ماده‌ی نرم و فشرده‌ی آن، اصوات با فرکانس بالا را حذف می‌کند. این سوردین را به رنگ ترکیبی سفید و قرمز نیز تولید میکنند با این هدف که شباهتش با پمپ حمام را از بین ببرند. بصورت مقوایی نیز به ندرت وجود دارد.
۵- Practice: کمترین حجم صوتی را این نوع سوردین دارد. در اجرا استفاده نمی‌شود و صرفاً به قصد تمرین نوازنده‌ها در محیط‌ها یا موقعیت‌هایی که امکان تمرین بدون سوردین وجود ندارد، تولید و استفاده می‌شود. همچنین نوازنده‌ها برای گرم کردن قبل از اجرا زمانیکه بین نوازندگان سازهای دیگر ارکستر هستند می‌توانند از این سوردین استفاده کنند. به لحاظ شکل، هم شبیه سوردین Straight ولی کمی پهن‌تر و با سوراخی در کف، و همچنین به شکلی مشابه یک کلاه لبه‌دار تولید می‌شود. چوب پنبه‌ی بکار رفته نیز طبیعتاً پیوسته و یک تکه است تا در بیشترین حالت مسیر خروجی را محدود کند.
علاوه بر این نوع سوردین‌ها، امروزه انواع بسیار متنوعی از آن در شکل‌ها و جنس‌های مختلف تولید می‌شود اما بیشتر آنها را می‌توان در یکی از انوع کلی یادشده جای داد.
نواختن با سوردین از نظر صدایی که تولید می‌شود عملاً نواختن با سازی متفاوت با ترومپت است. فضای حسی و صوتی ایجادی در دو حالت با و بدون سوردین حقیقتاً متفاوت است. از سویی نواختن با سوردین اندکی فشار بیشتری نیاز دارد چرا که به هر حال مسیر خروج هوا به مانعی بر می‌خورد و باید هوا را با اندکی فشار بیشتر از منافذ باقیمانده بیرون داد. برای یک نوازنده‌ی ترومپت تمرین با سوردین چندان مناسب نیست و عادت کردن به نواختن با سوردین مشکلاتی را در نوازندگی سبب می‌شود از جمله اینکه تعادل فشار مورد نیاز برای اجرای هر گستره‌ی صوتی برای نوازنده، زمانیکه بدون سوردین بنوازد به هم خورده و از دقت و شفافیت نوت‌ها تا حدودی کاسته می‌شود. مگر اینکه نوازنده‌ای بعد از طی مراحل آموزش مقدماتی و متوسطه، در سطحی بالاتر خودخواسته ترومپت با سوردین را ترجیح دهد. اما امروزه که زندگی‌های ما عموماً در محیط‌های شهری و در آپارتمان‌ها می‌گذرد، بیشتر وقت‌ها استفاده از سوردین برای تمرین و نواختن ناگزیر است. بنابراین یک نوازنده باید از هر فرصتِ هر چند کوتاه برای تمرین بدون سوردین نهایت استفاده را ببرد. در خصوص سوردین نیز باید همواره تأثیرات آن را در نظر بگیرد، از آنها غافل نباشد و اگر مجبور است با سوردین تمرین کند، هر روز حتی برای دقایقی بدون سوردین نیز بنوازد.
معرفیِ انواعِ سوردین‌هایِ ترومپت و توصیه‌هایی در موردشان (با زیرنویسِ فارسی)