اجزای یک سرساز ترومپت
سرساز ترومپت (mouthpiece) وسیله یا اداپتوریست متحرک و مجزا از ترومپت که با یک دنباله‌ی مخروطی با زاویه‌ی یک و نیم درجه در قسمت انتهایی که اندازه‌ی استانداردشده‌ای است، داخل لوله‌ی ترومپت می‌شود. ( شماره۷) و در طرف دیگر، کاسه‌ای نیمکره که لب بالا و پایین نوازنده روی آن قرار می‌گیرد و امکان عبور هوا از سوراخ گلویی‌ِ سرساز به مجرای ترومپت را مهیا می‌سازد.(شماره۱)
فرم تماس و استقرار کاسه‌ی سرساز روی لب‌ها و نوع خاصی از دمیدن به همراه لرزش و ارتعاش (ویبره) و سایر حالت‌ها که لازمه‌ی به صدا در آمدن ترومپت می‌شود در افراد مختلف محدویتی را به همراه دارد که ناشی از گوناگونی موقعیت فک و دندان و عضلات صورت و لب است که الزاماً نوازنده می‌بایست از سرسازی استفاده کند که دهانه‌ی کاسه‌ی آن متناسب با خصوصیات فیزیکی لب اش باشد. باید توجه داشت که تعریف تخصصی دهانه‌ی کاسه با عمق کاسه (شماره۴) دو نکته‌ی متفاوت است.
ترومپت‌نوازان به ویژه در مراحل ابتدایی و متوسطه چالش‌هایی را در خصوص سرساز دارند. گاه اندازه‌ی کاسه با لب متناسب است اما سوراخ گلویی بزرگ است و فشار هوای زیادی صرف یا اتلاف می‌شود دراین حالت اجرای منطقه بم مطلوب است ولی منطقه‌ی زیر درخشنده و شفاف نیست یا امکان پرش (از بم به زیر یا بلعکس) دشوار است یا نمونه‌هایی دیگر که موجب نارضایتی‌ها و گاه سرخوردگی‌های مکرر است. در این راستا نوازنده به جستجو برای تامین نیازش می‌پردازد که منتهی و منجر به تهیه وتعویض وتجربه و تست سرساز با برندها و کدهای مختلف می‌شود و در نهایت با استناد به مثال جوینده یابنده است بالاخره و برحسب اتفاق سرسازی همسو با خواسته‌ها و نیازش را می‌یابد که البته باز هم تخصصی نیست و از ابعاد و اندازه‌ی فنی آگاهی دقیقی وجود ندارد و نوازنده از نظر خودش به سرساز ایده‌ال دست یافته و به همین قانع می‌شود اما این روش انتخاب که همه نوازندگان تجربه می‌کنند آسیب هایی مانند بی‌حسی، خستگی و تورم عضلات لب را به همراه دارد. اتلاف وقت و از دست رفتن فرصتهای طلایی برای ادامه تمرینات خروجی نامطلوب و تاثیرگذاری در روند پیشرفت نوازنده دارد.
ساختار یک سرسازِ امروزیِ ترومپت
انتخاب یک سرساز ایده‌ال چگونه میسر است؟ امروزه علم وتخصص آکادمیک درموسیقی می‌طلبد نوازنده ترومپت سرساز ایده‌ال خود را به لحاظ دقت در سایز و اندازه و خصوصیات وتعاریف تخصصی با کمک مشاور فنی انتخاب کند. منظور از مشاور فنی کسی است که اطلاعات و آگاهی از استانداردهای کُدبندی شده توسط وینسنت باخ با اندازه‌های میلیمتری قطر دهانه‌ی کاسه، که با عمق کم، متوسط و عمیق عرضه شده را به انضمام سوراخ گلویی که به ۸ سایز و اندازه تقسیم می‌شود و با اصطلاح گلویی (شماره۵) کاملاً آشنا باشد. نکته‌ای که در اولویت سوم است قسمت بیرونی یا پهنای دور کاسه است که حد فاصل بین کاسه و قطر خارجی سرساز را شامل می‌شود که به اصطلاح پهنای لبه (Rim width) خوانده می‌شود. (شماره۲)
با توجه به اینکه سرسازهای ساخته شده توسط وینسنت باخ دارای تنوع گسترده از نظر شفافیت، درخشندگی و تیرگی تُن صدا در محدوده گام و فواصل نوت‌های ترومپت عرضه شده ولی این تولیدات میانگین یک اکثریت عمومی است همچنانکه پیشتر اشاره شد باخ نیز تأکید می‌کند هیچ دو لبی یکسان نیست و هیچ دو نوازنده‌ای صدای یکسان با یک ساز مشترک به وجود نمی‌آورند برای اینکه نوازنده سرسازی مطابق با ضخامت و فرم لب خود و تن صدای مورد نظرش را انتخاب کند به یکی از نمایندگی‌های باخ مراجعه نماید و سرساز مطلوب خود را تأمین کند و برای نوازندگان حرفه‌ای نیز سفارش خصوصی‌سازی پذیرفته می‌شود با این توصیف نوازنده با یک انتخاب دشوار مواجه می‌شود واین سئوال پیش می‌آید که با علم و آگاهی ازکُدها و اندازه‌ها، یک نوازنده چند درصد می‌تواند به انتخاب ایدهآل خود نزدیک شود و چه تعداد سرساز را می‌بایست تجربه کند این چالش تمامی نوازندگان است به ویژه که ما در ایران از تنوع برندهای مختلف بی بهره‌ایم.
به قلمِ : بهرام طایی
📌 چگونگی ساخت سرساز ترومپت
<div id=”15353081911579276″><script type=”text/JavaScript” src=”https://www.aparat.com/embed/wm2Hn?data[rnddiv]=15353081911579276&data[responsive]=yes”></script></div>