مقدمه: ساختار بدن ما به گونهایست که میتواند به نیازهای خود پاسخ دهد و خواستههای مختلف ما را در مشاغل گوناگون برآورده کند. دامنهی کارآییِ اعضای بدن، با تکرار و تداوم کارهای روزمره تقویت میشود و در جهت بهبود حرکت میکند. این کارایی زمانی قابل قبول خواهد بود که شخص سه شاخص مهم را رعایت کند:
۱. طول زمان بهرهبری
۲. چگونگی استفاده از اعضا
۳. بهداشت حرفهای؛ شامل پیشبینی، ارزیابی و کنترل عوامل زیانآور
تداوم در طول زمان، بالا رفتن سن و سختی حرکات، به همراه استفادهی ناآگاهانه از اعضای بدن، شخص را در معرض ابتلا به انواع مختلفی از بیماریها قرار میدهد. بیماریهای وابسته به شغل به علت مواجهه با عوامل فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی یا سایکولوژیکیِ مختلف به وجود میآیند. مشخصات فردی، عوامل محیطی، فرهنگی و اجتماعی در شدت بروز این بیماریها نقش دارند. همچنین با سالخوردگی، شاهد علائمی چون ضعف و سستی، برخورداری از انرژی کم و ناتوانی دشر انجام امور روزمره خواهیم بود.آگاهی از نحوهی عملکرد اجزای مختلف بدن و شناخت هرچه دقیقتر مکانیسم آن میتواند زمینهساز استفاده بهینه از بدن و بالا بردن سطح توانایی آن باشد. این آگاهی برای نوازندگان از اهمیت زیادی برخوردار است، چرا که آنها به واسطه تداوم کار در زمانی طولانیتر از معمول و استفادهی بیش از حد اعضایی مشخص، درگیر بیماریهای وابسته به شغل میشوند. متأسفانه به واسطهی نبود منابع کافی و عدم آگاهی نوازندگان (و دیگر اقشار جامعه) از ساختار و نحوهی آسیبپذیری اعضا، شاهد افزایش بیماری و ازکارافتادگی زودهنگام در چنین گروههایی هستیم .
کیفیت نوازندگی از سطح آماتور تا حرفهای، به حالات روحی شخص بستگی دارد. همچنین با توجه به آمار و ارقام ثبت شده، بیشترین مواضع درگیر در نوازندگان قسمتهایی چون ستون مهرهها، دست، زانو، گوش و پوست است. موفقیت در کارهای مختلف و انجام فعالیتهای روزانه و نیز دوری از خستگی و ضعف نیازمند مقدار معینی قدرت عضلانی، استقامت و پایداری در اعضای مختلف است و این توانایی بر روند و میزان پیشرفت در کارهای مختلف دلالت میکند. در این خصوص نیز یک نوازنده باید راهکارهایی را دنبال کند.
(برگرفته از پیشگفتار کتاب «بهداشت نوازنده» انسیه تبریزی و محمد عبدلی؛ انتشارات ماهور؛ با تلخیص)